Benchmark Strategii Klimatycznych
Analiza spółek WIG20 z mWIG40, wyniki 1-wszej edycji badania
O projekcie
Benchmark Strategii Klimatycznych to regularne i obszerne badanie strategii klimatycznych firm. Wskaźniki opracowane w ramach Benchmarku przez ekspertów i praktyków ESG z Centrum UNEP/GRID-Warszawa i Go Responsible zostały tak opracowane, aby stanowiły wsparcie dla spółek w spełnianiu wymagań ratingowych. Obecna analiza dotyczy raportów zintegrowanych za 2020 rok. W ramach Benchmarku, na podstawie bieżących danych publikowanych przez spółki, będą realizowane kolejne analizy, w tym również branżowe.
Analizowane obszary
W ramach projektu wyodrębnionych zostało czternaście kluczowych obszarów, według których oceniano stopień zaawansowania raportowania kwestii klimatycznych:
- zarządzanie ryzykiem
- raportowanie emisji
- polityka klimatyczna
- cele klimatyczne
- partnerstwa na rzecz klimatu
- wskaźniki emisyjności
- globalne polityki SDG
- włączanie OZE
- efektywność energetyczna
- governance klimatyczny
- zespół ds. zrównoważonego rozwoju
- wytyczne TCFD
- zarządzanie strategiczne
- działalność zrównoważona (Taksonomia)
Podział na spółki taksonomiczne i nietaksonomiczne
W Benchmarku Strategii Klimatycznych jest odwołanie do nowej Taksonomii UE, która będzie obowiązywała już od przyszłego roku. Dlatego, w ramach analiz wyodrębniliśmy spółki taksonomiczne i nietaksonomiczne.
Spółki taksonomiczne – prowadzą działalność kwalifikującą się do objęcia Unijną taksonomią – czyli najbardziej istotną z punktu widzenia transformacji energetycznej i polityk klimatycznych. Są to np. sektory paliwowo-energetyczne, operatorzy sieci przesyłowych, firmy budowlane i deweloperskie, transportowe, przemysł ciężki, wydobywczy i chemiczny.
Spółki nietaksonomiczne – nie prowadzą działalności kwalifikującej się do objęcia Unijną taksonomią – czyli prowadzą działalność, która nie jest najbardziej istotna z punktu widzenia transformacji energetycznej i polityk klimatycznych. Są to np. firmy z branży odzieżowej, handlowej, finansowej, gastronomicznej czy farmaceutycznej.
Wnioski z pierwszej edycji badania
Obszary
- Analiza ryzyk klimatycznych jest podstawowym, opisywanym działaniem w firmach, chociaż rzadko jest zaawansowana i kompletna, to jednak stanowi stały punkt w komunikacji firm
- Raportowanie emisji jest drugim najczęściej opisywanym przez spółki obszarem, ze względu na istniejący już obowiązek raportowania. Punktacja wskazuje jednak na ograniczone/niepełne raportowanie wymaganych wskaźników i informacji
- Duża część firm nawiązuje do polityk klimatycznych, jednak dla większości stanowi to dodatek do polityki środowiskowej, często niesformalizowany lub pozbawiony konkretnych (finansowo mierzalnych) celów
- Cele klimatyczne, jeśli istnieją, sprowadzają się do potwierdzenia Celów Porozumienia Paryskich i horyzontu 2050. Nieliczne przypadki wskazują na dostosowanie do celów globalnych centrali
- W wielu raportach brakuje opisu kwestii faktycznych (mierzalnych) działań na rzecz efektywności energetycznej i OZE, mimo wielorakich deklaracji
- Choć w sporej części komunikacji podniesione są kwestie klimatyczno-środowiskowe jako bardzo istotne dla interesariuszy – niewielka liczba firm dostosowała do tego swoje struktury (przez nadanie odpowiedzialności w zarządzie czy wskazanie, lub powołanie konkretnych zespołów/zadań)
Kto najlepiej raportuje, czyli rankingi firm
Wnioski – ranking ogólny
- Numerem jeden w raportowaniu kwestii klimatycznych spośród badanych spółek jest CCC – spółka zdobyła 21 punktów na 23 możliwych
- W pierwszej piątce spółek najlepiej raportujących kwestie klimatyczne są przedstawiciele różnych branż, co oznacza, że nie ma w tym obszarze charakterystycznych cech branżowych
- Można zauważyć wysoką pozycję przemysłu ciężkiego w pierwszej dziesiątce firm najlepiej raportujących kwestie klimatyczne. Zaskoczeniem jest bardzo niska pozycja instytucji finansowych – tylko jedna instytucja finansowa znalazła się w TOP 10
- Widoczny jest niski poziom raportowania kwestii klimatycznych firm z branży IT – z dużej liczby firm IT w zestawieniu tylko jedna miała politykę klimatyczną oraz raportowanie na dobrym poziomie
- Warto docenić zaawansowanie w realizacji polityk klimatycznych firm biorąc pod uwagę szczególnie te firmy, które prowadzą działalność kwalifikującą się do objęcia Unijną taksonomią – czyli najbardziej istotną z punktu widzenia transformacji energetycznej i polityk klimatycznych. Są to np. sektory paliwowo-energetyczne, operatorzy sieci, firmy budowlane i deweloperskie, transportowe, przemysł ciężki, wydobywczy ichemiczny. Sektory te, z uwagi na presję regulacyjną, społeczną i oczekiwania instytucji finansowych, powinny wdrażać zaawansowane rozwiązania w kwestiach polityk klimatycznych i dekarbonizacyjnych.
Wnioski – spółki taksonomiczne
- W ramach analiz odnotowaliśmy wysoki poziom raportowania energetycznych spółek skarbu państwa. Analizy wskazują na pozytywny trend w jakości i zakresie raportowania kwestii klimatycznych i środowiskowych – szczególnie w obszarze monitorowania i kalkulacji emisji CO2 czy analizy ryzyk klimatycznych. Jakkolwiek te analizy ryzyk klimatycznych nie są pogłębione np. emisje nie mierzone we wszystkich zakresach, to jednak znacząco rozszerzyły się o kwestie zarządzania ryzykami i wskaźnikami ESG (w szczególności w obszarze środowiska i zapobiegania/adaptacji do zmian klimatu)
- Spółki taksonomiczne zasadniczo dobrze raportują emisje i wskaźniki energetyczne, jednak często nie biorą pod uwagę np. wytycznych TCFD – gdyby je uwzględniły, ich raportowanie byłoby na bardzo wysokim poziomie
- Mimo zaawansowanych narzędzi i działań środowiskowych, spółki tracą na ograniczonej komunikacji i ocenie strategicznej
Wnioski – spółki nietaksonomiczne
- Wśród liderów spółek nietaksonomicznych (TOP 5) pojawiają się firmy, w których nacisk na wdrażanie dostosowań klimatycznych jest relatywnie mniejszy, niż w przypadku sektorów taksonomicznych jak np. energetyczny, ciężki przemysł, transport, itd.:
- Firmy odzieżowe i obuwnicze, choć mniej narażone na ryzyka regulacyjne, zainwestowały sporo wysiłku w wizerunek odpowiedzialnych klimatycznie (np. ze względu na inwestorów i klientów międzynarodowych)
- Poza nimi w pierwszej piątce znajdują się najbardziej zainteresowane obszarem firmy z sektora finansowego
- Poza największymi firmami z ambicjami międzynarodowymi nie ma firm prowadzących zaawansowane polityki klimatyczne
Wnioski – instytucje finansowe
Wśród firm finansowych zwraca uwagę niski poziom wdrożenia wytycznych i rekomendacji dot. polityk zrównoważonego rozwoju i klimatycznych:
- Działania w obszarze dotyczą wymogów wobec klientów i kredytobiorców
- Polityki klimatyczne nie są sformalizowane
- W obszarze klimatycznym dominują deklaracje wsparcia procesów transformacyjnych, firmy nie posiadają najczęściej programów i narzędzi wewnętrznych przekształceń

Komentarze ekspertów
- Maria Andrzejewska, Dyrektor Generalna w Centrum UNEP/GRID – Warszawa
- Bartłomiej Kozek, Kierownik Działu Zielonej Transformacji w Centrum UNEP/GRID-Warszawa
- Łukasz Kolano, Senior ESG Mananger Go Responsible
- Sławek Brzózek, Senior ESG Manager Go Responsible
- prof. Bolesław Rok, Akademia Leona Koźmińskiego
- Małgorzata Wernicka, CEO Carbon Footprint Consulting
Metodologia
W Benchmarku Strategii Klimatycznych firmy oceniane są w 14 kategoriach, pod względem tworzenia, wdrażania, zarządzania, mierzenia i raportowania w obszarze klimatyczno-środowiskowym. Szczególnie istotne kwestie, z odpowiednio większą wagą, dotyczyły istniejących polityk oraz ich celów, ambicji i zakresów, podobnie jak kwestii mierzenia emisji CO2 czy zarządzania ryzykami klimatycznymi.
Ocenie punktowej podlegały także zagadnienia związane ze stosowaniem konkretnych wskaźników, istnienia działań powiązanych – takich jak zwiększanie efektywności energetycznej, zmiana miksu energetycznego (czy własnych źródeł odnawialnych).
Włączono do badania ocenę świadomości ogólnej nt. celów i polityk klimatycznych, poprzez integrację strategii z nimi, a także włączenie w inicjatywy, organizacje wyspecjalizowane, jak i partnerstwa na rzecz celów.
Badany jest też poziom świadomości zarządzających i zespołów co do celów klimatycznych i zrównoważonego rozwoju i ich związku ze strategiami firm, jak również potwierdzenia tej świadomości i zaangażowania poprzez aktywność w globalnych partnerstwach i inicjatywach specjalistycznych i branżowych.
Badanie bierze pod uwagę, w sposób znaczący, istnienie i implementację polityk klimatycznych, ale także ich ambicje i poziom skonkretyzowania. Istotne tu jest zarówno wyznaczanie konkretnych, mierzalnych celów, jak i ich horyzont czasowy realizacji – dające możliwość weryfikacji i potwierdzenia.
Ponieważ jednym z celów badania jest weryfikacja rzeczywistego zakresu włączania polityk klimatycznych do najważniejszych działań biznesowych – przegląd dotyczy np. struktur zarządzania obszarem klimatu i zrównoważonego rozwoju.
Metodologia badania Benchmark Strategii Klimatycznych wykracza poza standardową weryfikację jakości raportowania firm w kwestii emisji CO2, ich zakresów i wskaźników – oczekiwanego od firm objętych np. obowiązkami wynikającymi z Dyrektywy NFRD i w szczególności informowaniu o wpływie na zmiany klimatu.
Niektóre analizowane przez nas obszary biorą pod uwagę również kwestie istotne, nieujmowane np. w wytycznych TCFD skupionych na kwestiach governance i zarządzaniu ryzykiem klimatycznym.
Dotyczy to np. działań firm w obszarach efektywności energetycznej, odnawialnych źródeł energii.
Badanie przeprowadzane jest na publicznie dostępnych informacjach największych publicznie notowanych firm na GPW i objętych indeksem WIG 20 i WIG40, których raporty dot. Zrównoważonego rozwoju, CSR, ESG czy danych niefinansowych są udostępniane dla wszystkich interesariuszy.
Inicjatorzy i organizatorzy projektu
Centrum UNEP/GRID-Warszawa jest jednym z pięciu ośrodków światowej sieci GRID (Global Resource Information Database) realizujących w Polsce misję Programu Narodów Zjednoczonych ds. Środowiska (UNEP). Zostało powołane do życia 17 września 1991 roku na mocy porozumienia zawartego pomiędzy UNEP, a Rządem Polski. Posiada 30-letnie doświadczenie w pracy na rzecz zwiększania świadomości społecznej dotyczącej kryzysu klimatycznego, zanikania różnorodności biologicznej i wprowadzania zasad zrównoważonego rozwoju. Specjalizuje się we wspieraniu biznesu w realizacji działań na rzecz środowiska naturalnego i wdrażania polityki odpowiedzialnego biznesu. Od lat upowszechnia zastosowanie nowoczesnych technologii informacyjnych, w tym systemów informacji geograficznej (GIS) i technologii satelitarnych w przepływie danych o środowisku. Centrum realizuje liczne projekty badawcze w konsorcjach europejskich, a także własne projekty tj.: kampania społeczna Zielona wstążka #dlaPlanety, program Climate Leadership, Re:Generacja, Partnerstwo SDGs Razem dla Środowiska, Karpaty Łączą.
Więcej na: www.gridw.pl
Go Responsible to lider we wdrażaniu na polskim rynku strategii z zakresu ESG, wspierający spółki m.in w tworzeniu raportów zrównoważonego rozwoju, dialogu z interesariuszami oraz analizach szans i ryzyk związanych ze zmianami klimatu. Konsultanci Go Responsible dostarczają wiedzę w postaci szkoleń (w ramach Akademii ESG) i analiz, opracowują raporty i tworzą publikacje. Więcej: www.GoResponsible.pl, www.AkademiaESG.pl
Kontakt w sprawie Benchmarku Strategii Klimatycznych
Bartłomiej Kozek, Centrum UNEP/GRID – Warszawa, e-mail: bartlomiej.kozek@gridw.pl
Łukasz Kolano, Go Responsible, e-mail: lukasz.kolano@goresponsible.pl
Pobierz prezentację Benchmarku Strategii Klimatycznych

Benchmark Strategii Klimatycznych w mediach
https://www.rp.pl/forum-esg/art19130621-ryzyko-klimatyczne-w-raportach
https://www.teraz-srodowisko.pl/aktualnosci/wyniki-benchmark-strategii-klimatycznych-2021-11112.html